Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Czaja, Sędziowie Sędzia NSA Witold Falczyński (sprawozdawca), Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski, Protokolant Referent Bartłomiej Maciak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 20 maja 2014 r. sprawy ze skargi P. G.- [...]" na bezczynność Zarządu [...] w L. w przedmiocie udostępnienia informacji prasowej I. zobowiązuje Zarząd [...] w L. do załatwienia wniosku dziennika "[...]" z dnia 3 lipca 2013 r. o udzielenie informacji prasowej w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku; II. stwierdza, że bezczynność Zarządu [...] w L. miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; III. wymierza Zarządowi [...] w L. grzywnę w wysokości 500 (pięćset) złotych; IV. zasądza od Zarządu [...] w L. na rzecz P. G. – [...]" 117 (sto siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

We wniosku z dnia 3 lipca 2013 r. S. P. - dziennikarz dziennika "Ł." z siedzibą w G., powołując się na przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w L. (dalej jako "ZO PZŁ") o udzielenie informacji obejmującej odpowiedzi na następujące pytania:

"1. W jakich dniach i godzinach przewodniczący ZO PZŁ przebywał na delegacjach w roku 2013?

2. W jakich dniach i godzinach przewodniczący ZO PZŁ przebywał na delegacjach w roku 2012?

3. Jakie koszty poniósł PZŁ z tytułu delegacji służbowych przewodniczącego ZO w roku 2012?

4. W jakich dniach i godzinach przewodniczący ZO PZŁ przebywał na delegacjach w roku 2011?"

Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

W piśmie z dnia 18 lipca 2013 r. ZO PZŁ poinformował S. P., że informacje żądane w pkt 1. jego wniosku nie mogą zostać udostępnione, bowiem rok 2013 jeszcze się nie skończył, przez co organ ten nie posiada pełnych danych na ten temat. Odnosząc się natomiast do pozostałej części wniosku stwierdził, że "w związku ze szczegółowością pytań w nim zawartych, niezbędne jest przetworzenie posiadanych danych źródłowych (...) przez pracownika w godzinach nadliczbowych", co z kolei wiąże się z koniecznością poniesienia przez wnioskodawcę kosztów w wysokości 1041,68 zł. Wskazał przy tym, że odpowiedzi na pytania zawarte w pkt 2-4 zostaną udzielone w terminie 30 dni od dnia dokonania wpłaty.

W dniu 4 września 2013 r. P. G. – redaktor naczelny dziennika "Ł." skierował do ZO PZŁ pismo, w którym stwierdził, że redakcja dotychczas nie otrzymała odpowiedzi na zapytanie prasowe S. P. z dnia 3 lipca 2013 r., zaś pismo ZO PZŁ z dnia 18 lipca 2013 r. nie spełnia wymogów odmowy określonych w art. 4 ust. 3 Prawa prasowego. W związku z tym P. G. domagał się sporządzenia takiej odmowy lub udzielenia wnioskowanych informacji w ciągu 3 dni.

W odpowiedzi na powyższe pismo ZO PZŁ w piśmie z dnia 11 września 2013 r. wyjaśnił, że jego poprzednie pismo z dnia 18 lipca 2013 r. nie jest odmową udzielenia informacji w rozumieniu przepisów ustawy Prawo prasowe, gdyż w niniejszej sprawie zastosowanie znajduje art. 3a tej ustawy, przez co wniosek S. P. należy traktować jako złożony w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. W związku z tym P. G. – jak stwierdził ZO PZŁ – nie jest stroną postępowania w sprawie tego wniosku.

W dniu 14 lutego 2014 r. (data wpływu do siedziby ZO PZŁ) P. G., działając jako redaktor naczelny dziennika "Ł.", wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę na bezczynność ZO PZŁ w przedmiocie udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 3 lipca 2013 r. Zdaniem skarżącego ZO PZŁ, pozostając bezczynnym w sprawie przedmiotowego wniosku, naruszył przepis art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w niniejszej sprawie oraz wyjaśnił, że złożenie w tym stanie faktycznym skargi na bezczynność ZO PZŁ jest zgodne z poglądem zaprezentowanym w postanowieniu tutejszego Sądu z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Lu 1004/13. Skarżący sformułował jednak przy tym alternatywne wnioski, tj w pierwszej kolejności zwrócił się do Sądu o nakazanie ZO PZŁ, na podstawie art. 146 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, udzielenia informacji żądanych we wniosku z dnia 3 lipca 2013 r., ewentualnie zaś wniósł o uchylenie na podstawie art. 145 § 1 powyższej ustawy odmowy i nakazanie powtórnego rozpatrzenia przedmiotowego wniosku. Nadto skarżący domagał zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę pełnomocnik ZO PZŁ wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi.

Autor odpowiedzi na skargę w pierwszym rzędzie podniósł, że skarga pochodzi od podmiotu nieposiadającego legitymacji do jej wniesienia. Składając bowiem w niniejszej sprawie wniosek o udzielenie informacji S. P. nie przedstawił żadnego upoważnienia, ani pełnomocnictwa wskazującego, iż działa w imieniu dziennika. Nie złożył również żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że jest dziennikarzem.

Niezależnie od powyższego pełnomocnik ZO PZŁ podniósł, że S. P. dotychczas nie uregulował należności wynikającej z wezwania z dnia 18 lipca 2013 r. Uzależnienie udostępnienia informacji od uiszczenia dodatkowych kosztów odpowiada natomiast stanowisku zaprezentowanemu w komentarzu do ustawy o dostępie do informacji publicznej autorstwa Ireny Kamińskiej. W komentarzu tym przyjęto bowiem, iż domniemanie, że ustawodawca tworzy przepisy w sposób racjonalny pozwala sądzić, iż skoro przewidział możliwość pobierania opłat i obowiązków ponoszenia dodatkowych kosztów przeniósł na wnioskodawcę, to uzależnił możliwość udzielenia informacji w żądanej formie od uiszczenia opłaty.

Ponadto pełnomocnik ZO PZŁ wskazał, że w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej udostępnienie informacji przetworzonej uzależnione jest od wykazania przez wnioskodawcę szczególnego interesu publicznego, co zostało pominięte w piśmie z dnia 18 lipca 2013 r. W przypadku niespełnienia tej przesłanki organ winien natomiast wydać decyzję odmowną.

Zdaniem ZO PZŁ, kierowany wobec niego zarzut bezczynności jest niezasadny również ze względu na rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych, w szczególności Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, w sprawach z zakresu informacji prasowej. Powołane w skardze orzeczenie wydane w sprawie o sygn. II SA/Lu 1004/13 nie jest bowiem jeszcze prawomocne. Organ uznał zatem za zasadne "zwieszenie" postępowania w niniejszej sprawie do czasu rozstrzygnięcia tego zagadnienia wstępnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 i art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej "p.p.s.a.", sąd sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej poprzez rozpoznawanie skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a. Stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a., zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Stosownie zaś do § 2 cytowanego przepisu sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6.

Na gruncie niniejszej sprawy wymaga również podkreślenia, że w myśl art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotem, rozpoznawanej skargi jest bezczynność ZO PZŁ polegająca na niezałatwieniu wniosku dziennika "Ł." z dnia 3 lipca 2013 r. o udzielenie informacji prasowej, złożonego przez dziennikarza tego dziennika S. P.

Dokonując w pierwszym rzędzie analizy przedmiotowego wniosku Sąd doszedł do przekonania, iż jego treść nie pozostawia wątpliwości, że pochodzi on od dziennika "Ł.", a zatem od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.), dalej jako "Pr. pras.", nie zaś od S. P. jako osoby fizycznej. Wprawdzie S. P. nie powoływał się w nim na żadne pełnomocnictwo, jednak należy zauważyć, że przedmiotowy wniosek został w nagłówku oznaczonym logiem dziennika "Ł.", zaś jako jego podstawę prawną wskazano art. 4 ust. 1 Pr. pras. Brak jest zatem podstaw, by przyjąć, że z wnioskiem o udzielenie informacji S. P. w niniejszej sprawie występował w imieniu własnym, a nie jako dziennikarz dziennika "Ł.". Fakt, iż przedmiotowe żądanie udzielenia informacji pochodziło od dziennika "Ł." potwierdza zresztą późniejsze pismo P. G. - redaktora naczelnego tegoż dziennika - z dnia 4 września 2013 r., skierowane do ZO PZŁ.

Powyższe ustalenia mają decydujące znaczenie dla oceny zarzutu co do braku po stronie P. G. legitymacji skargowej w niniejsze sprawie. Nie podważają one jednak zasadności stanowiska ZO PZŁ, iż złożony przez S. P. wniosek z dnia 3 lipca 2013 r. o udzielenie informacji prasowej podlegał załatwieniu w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm)., dalej jako "u.d.i.p., nie zaś w trybie art. 4 Pr. pras.

Zgodnie z tym, ostatnim przepisem przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności (ust. 1). W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3). Odmowę, o której mowa w ust. 3, lub niezachowanie wymogów określonych w tym przepisie, można zaskarżyć do sądu administracyjnego w terminie 30 dni; w postępowaniu przed sądem stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu decyzji administracyjnych (ust. 4).

Poprzedzający powyższe unormowanie art. 3a Pr. pras. – dodany do cytowanej ustawy w wyniku jej nowelizacji dokonanej przez art. 24 pkt 1 u.d.i.p. – stanowi, że w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy u.d.i.p.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie u.d.i.p. Natomiast art. 4 ust. 1 Pr. pras. poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w u.d.i.p. tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. W konsekwencji dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p.

Taka właśnie sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Polski Związek Łowiecki jest natomiast podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Jak wskazano w powołanym wcześniej wyroku NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13, ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 372 ze zm.) przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny (por. R. Stec: "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne.", Lex 2012). Wymaga podkreślenia, iż powyższe zadania mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Publicznoprawny charakter działalności zarządów okręgowych Polskiego Związku Łowieckiego przesądza również o tym, że żądane w niniejszej sprawie informacje stanowią informację publiczną. Dziennik "Ł." domagał się bowiem udostępnienia informacji na temat wyjazdów służbowych przewodniczącego ZO PZŁ w poszczególnych okresach, jak również informacji na temat kosztów tych wyjazdów. Niewątpliwie zatem żądane informacje dotyczą majątku ZO PZŁ oraz działalności tego podmiotu w ramach jego statutowych zadań. W myśl zaś art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. W szczególności informacją taką, podlegającą udostępnieniu w trybie przepisów u.d.i.p., jest informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1 u.d.i.p., w tym o przedmiocie ich działalności i kompetencjach oraz o majątku, którym dysponują (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. "c" i "f" u.d.i.p.).

Skoro w świetle powyższych ustaleń nie budzi wątpliwości, że będący przedmiotem niniejszej sprawy wniosek z dnia 3 lipca 2013 r. dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, należy stwierdzić, że pomimo, iż żądanie to pochodziło od prasy w rozumieniu art. 7 ust 2 pkt 1 Pr. pras., stosownie do art. 3a tej ustawy podlegało ono rozpatrzeniu przez ZO PZŁ w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w art. 4 Pr. pras. Oznacza to, że wobec braku odpowiedzi na przedmiotowe żądanie redaktorowi dziennika "Ł." przysługiwała skarga do sądu administracyjnego na bezczynność w tym przedmiocie, złożona w trybie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 319/13).

Podkreślić w tym miejscu należy, że to właśnie redaktor naczelny dziennika "Ł." – wbrew stanowisku ZO PZŁ – posiadał legitymację do wniesienia w niniejszej sprawie skargi. Należy bowiem wskazać, że przepis art. 3a Pr. pras. determinuje jedynie tryb, w jakim ma być załatwiony wniosek prasy o udostępnienie informacji publicznej, skierowany do podmiotu zobowiązanego do udostępniania takich informacji. Użyte w tym unormowaniu słowo "prasa" wskazuje jednak, że w każdej takiej sprawie to "prasa" pozostaje w roli podmiotu żądającego informacji. "Prasą" w rozumieniu Pr. pras. jest zaś na przykład określony dziennik (art. 7 ust. 2 pkt 7 Pr. Pras.). Zatem w sytuacji, gdy wniosek o udostępnienie informacji publicznej wnosi dziennikarz działający w imieniu określonego dziennika, interes prawny w postępowaniu zainicjowanym tym wnioskiem będzie miał dziennik, a nie tylko dziennikarz, jako osoba fizyczna. Redaktorowi naczelnemu takiego dziennika – jako osobie kierującej na mocy art. 25 ust. 1 Pr. pras. jego redakcją – przysługuje zatem legitymacja do wniesienia skargi w takim postępowaniu.

Dokonując oceny zarzucanej ZO PZŁ bezczynności należy wyjaśnić, że zgodnie z poglądem orzecznictwa stan ten zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie właściwy organ (lub - jak na gruncie u.d.i.p. - inny podmiot wykonujący zadania publiczne) nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. (por. wyroki NSA: z dnia 20 lipca 1999 r., sygn. akt I SAB 60/99 oraz z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt II OSK 1904/09, publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Na gruncie spraw z zakresu informacji publicznej bezczynność zachodzi w szczególności wówczas, gdy podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznych, pomimo dysponowania żądaną informacją publiczną, nie udostępnia jej zgodnie z art. 13 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 u.d.i.p., tj. bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, bądź też w tym terminie nie wydaje na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej (co jest uzasadnione np. wobec stwierdzenia, że żądana informacja objęta jest ograniczeniem opisanym w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.). Zaznaczyć w tym miejscu należy, że w razie odmowy udostępnienia informacji publicznej, do wydania rozstrzygnięcia w tym przedmiocie, w formie odpowiadającej decyzji administracyjnej, obowiązane są na mocy art. 17 ust. 1 u.d.i.p. poza organami administracji publicznej również inne podmioty wymienione w art. 4 u.d.i.p.

W ocenie Sądu ZO PZŁ pozostaje w bezczynności w sprawie wniosku strony skarżącej z dnia 3 lipca 2013 r., albowiem nie został on dotychczas załatwiony w żaden z opisanych wyżej sposobów. Nie sposób przeto przyjąć, by zaistnienie bezczynności ZO PZŁ eliminowało pismo tego organu z dnia 18 lipca 2013 r., w którym poinformował on wnioskodawcę, że informacje żądane w pkt 1 wniosku, dotyczącego danych z 2013 r., nie mogą zostać udzielone, bowiem rok ten się jeszcze nie zakończył, zaś informacje będące przedmiotem pozostałej części wniosku zostaną udostępnione po uiszczeniu przez wnioskodawcę opłaty w wysokości 1041,68 zł, obejmującej koszty wynikając z konieczności ich przetworzenia.

Odnosząc się do tej argumentacji po pierwsze należy stwierdzić, że skoro przedmiotowy wniosek dziennika "Ł." został złożony w dniu 3 lipca 2013 r., a w punkcie 1 obejmował żądanie dotyczące informacji na temat delegacji przewodniczącego ZO PZŁ w 2013 r., to należało uznać, że chodzi o informacje na temat dotychczas odbytych w tym roku wyjazdów. Po drugie zaś wypada wskazać, że dostęp do informacji publicznej jest co do zasady bezpłatny, o czym stanowi art. 7 ust. 2 u.d.i.p. Jedyny wyjątek od zasady bezpłatności dostępu do informacji publicznej reguluje natomiast art. 15 u.d.i.p., który w ust. 1 stanowi, że jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. Zgodnie zaś z ust. 2 powołanego unormowania, podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.

Na gruncie powyższej regulacji w judykaturze wyrażane jest stanowisko, iż uzależnianie wszczęcia postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej od uprzedniego wniesienia opłaty, o której mowa w art. 15 u.d.i.p., jest niedopuszczalne. Przytoczony wyżej ust. 2 tego przepisu przewiduje bowiem realizację obowiązku udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem także w przypadku braku odpowiedzi ze strony wnioskodawcy na zawiadomienie podmiotu zobowiązanego o wysokości opłaty związanej z udostępnieniem żądanej informacji (czyli bez wniesienia opłaty). Oznacza to, że z powodu braku wniesienia opłaty podmiot zobowiązany nie będzie mógł ani odmówić udostępnienia, ani też pozostawić sprawy (wniosku) bez rozpoznania. Organ nie może uzależnić udostępnienia informacji publicznej od uiszczenia opłaty, skoro powstanie obowiązku uiszczenia opłaty w wysokości odpowiadającej kosztom związanym ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnia informacji i wezwanie strony do uiszczenia tej opłaty, powoduje jedynie przesunięcie terminu udostępnienia tej informacji w zakresie określonym w art. 15 ust. 2 u.d.i.p. Rozwiązanie przyjęte w tym przepisie gwarantuje pewność działania podmiotu zobowiązanego, nie pozostawia go w niepewności co do konieczności i zakresu realizacji ciążącego na nim obowiązku udostępnienia informacji w sposób wskazany we wniosku, a także nie wyłącza możliwości zmiany lub wycofania wniosku przez zainteresowany podmiot (por. wyrok NSA z dnia 5 marca 2013 r., sygn. akt I OSK 2781/12, LEX nr 1339621; postanowienie NSA z dnia 1 października 2013 r., sygn. akt I OSK 2139/13, LEX nr 1397148, czy też orzeczenia wojewódzkich sądów administracyjnych: wyrok WSA w Szczecinie z dnia 29 maja 2013 r., sygn. akt II SA/Sz 338/13, LEX nr 1328235 oraz wyrok WSA w Poznaniu z dnia 12 września 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 475/12, LEX nr 1222451).

Również w doktrynie dominuje przekonanie, że zawiadomienie wnioskodawcy o kosztach udostępnienia informacji powoduje jedynie, że on sam może zdecydować o dalszym losie swego wniosku. Może w trakcie 14 dni wycofać swój wniosek, zażądać zmiany formy udostępnienia, lub też milcząco zaakceptować opłaty należne. Informacja żądana powinna zostać udzielona po upływie 14 dni od dnia powiadomienia o obowiązku poniesienia kosztów (por. P. Siniewski: Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, wydanie 1., Wrocław 2011, str. 213-214).

Podmiot obowiązany musi więc udostępnić informację publiczną niezależnie od tego, czy uprawniony uiścił opłatę, czy też nie. Ewentualna należność może być potem dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym (por. M. Bidziński, M. Chmaj, P. Szustakiewicz: Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2010, str. 162).

Skład orzekający w niniejszej sprawie w pełni aprobuje powyższy pogląd, a tym samym nie podziela odmiennego stanowiska w tym zakresie, wyrażonego w Komentarzu do ustawy o dostępie do informacji publicznej autorstwa I. Kamińskiej i M. Rozbickiej-Ostrowskiej (Wydanie 2, Warszawa 2012, str. 202), które na tle doktryny wydaje się odosobnione. W ocenie Sądu stanowisko to przede wszystkim pozostaje w sprzeczności z brzmieniem art. 15 ust. 2 ustawy, który wyraźnie wskazuje, że udostępnienie informacji następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia o wysokości opłaty, zaś jedynymi wyjątkami od tej zasady są sytuacje, w których wnioskodawca, na skutek tego powiadomienia, w zakreślonym 14-dniowym terminie wycofa wniosek, lub zmieni go w taki sposób, by już nie generował dodatkowych kosztów. Ustawodawca w żaden sposób nie uzależnił zatem udzielenia informacji od rzeczywistego uiszczenia przez wnioskodawcę opłaty za dodatkowe koszty z tym związane. Ponadto pogląd prezentowany przez I. Kamińską i M. Rozbickią-Ostrowską nie wyjaśnia istotnej kwestii, mianowicie tego, w jaki sposób winno zakończyć się postępowanie w razie nieuiszczenia przez wnioskodawcę opłaty ustalonej na podstawie art. 15 ust. 2, pomimo upływu 14-dniowego terminu od doręczenia mu powiadomienia w tym przedmiocie, tj. czy w takiej sytuacji adresat wniosku winien pozostawić go bez rozpoznania, czy też może wydać decyzję odmowną na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. Kwestia ta ma zaś istotne znaczenie w kontekście ewentualnej skargi na bezczynność takiego podmiotu.

Skoro zatem ZO ZPŁ, dokonując w niniejszej sprawie oceny wniosku strony skarżącej z dnia 3 lipca 2013 r., doszedł do przekonania, iż nie zachodzą podstawy do odmowy udostępnienia żądanych w tym wniosku informacji, lecz powiadomił wnioskodawcę, że ich udzielenie wiązać się będzie z obowiązkiem uiszczenia opłaty w wysokości 1041,68 zł, winien niezwłocznie po upływie 14 dni od dnia doręczenia wnioskodawcy tego powiadomienia (skoro wniosek nie został w tym czasie cofnięty ani zmodyfikowany), udostępnić mu żądane informacje w żądanej formie, niezależnie od tego czy przedmiotowa opłata została uiszczona. W razie bowiem jej braku może ona podlegać ściągnięciu w drodze egzekucji.

Tymczasem ZO PZŁ, wobec nieuiszczenia przez stronę skarżącą ustalonej należności, dotychczas nie udostępnił jej żądanych informacji, co świadczy o jego bezczynności w niniejszej sprawie.

Bez wpływu na tę ocenę pozostaje argument wyrażony w odpowiedzi na skargę, iż strona skarżąca, żądała w niniejszej sprawie udostępnienia informacji przetworzonej, a nie wykazała przy tym spełnienia przesłanki szczególnego interesu publicznego, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. Jeżeli bowiem ZO PZŁ uznał, że żądane przez dziennik "Ł." dane stanowią informację przetworzoną, to wobec braku tej przesłanki, by nie narazić się na zarzut bezczynności, winien wydać decyzję odmowną na podstawie art. 17 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 u.d.i.p., a w niej wykazać brak szczególnego interesu publicznego po stronie wnioskodawcy. Wcześniej zaś organ ten winien jednak wezwać wnioskodawcę do wskazania szczególnego interesu publicznego przemawiającego za uwzględnieniem jego wniosku, bowiem ten, składając wniosek, mógł nie mieć świadomości, że żąda informacji przetworzonej (por. wyroki WSA w Warszawie: z dnia 20 czerwca 2005 r., sygn. akt II SA/Wa 795/05, niepubl. oraz z dnia 22 lutego 20-6 r., sygn. akt II SA/Wa 1721/05, publ. Prok. I Pr. 2006, Nr 5, poz. 23). W niniejszej sprawie ZO PZŁ bezspornie zaś czynności tych nie dokonał.

Bezczynności ZO PZŁ w niniejszej sprawie nie usprawiedliwiają również rozbieżności w orzecznictwie co do trybu, w jakim podmiot ten winien realizować skierowane do niego przez prasę wnioski o udostępnianie informacji, tj. czy właściwym jest tryb uregulowany w u.d.i.p., czy też w art. 4 Pr. pras. Należy bowiem zwrócić uwagę, że wniosek złożony przez dziennik "Ł." w niniejszej sprawie nie został załatwiony w żadnym z tych trybów.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał skargę P. G. za zasadną i na podstawie art. 149 § 1 zdanie 1 p.p.s.a. zobowiązał ZO PZŁ do załatwienia wniosku dziennika "Ł." z dnia 3 lipca 2013 r. o udzielenie informacji prasowej w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku.

Jednocześnie Sąd, na podstawie art. 149 § 1 zdanie 2 p.p.s.a., stwierdził, że bezczynność ZO PZŁ w niniejszej sprawie miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Oceniając tę kwestę Sąd wziął pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym fakt, iż bezczynność ZO PZŁ w niniejszej sprawie trwa już przeszło pół roku i nie wynika z okoliczności niezależnych od tego podmiotu, ani też z wątpliwości co do charakteru żądanych informacji, lecz jedynie z bezpodstawnego uzależnienia ich udostępnienia od uiszczenia przez wnioskodawcę opłaty za dodatkowe koszty z tym związane.

Uwzględniając rażący charakter naruszenia prawa w niniejszej sprawie Sąd ponadto, na zasadzie art. 149 § 2 w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a., wymierzył ZO PZŁ grzywnę w wysokości 500 złotych. Wysokość wymierzonej grzywny odpowiada kryteriom wskazanym w art. 154 § 6 p.p.s.a., a nadto jest adekwatna do długiego i nieuzasadnionego okresu bezczynności tego podmiotu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a.